Rodzaje złącz i kabli do ładowania samochodów elektrycznych

Rosnąca liczba samochodów elektrycznych sprawia, że rośnie zainteresowanie domowymi stacjami ładowania, wtyczkami i okablowaniem. Standard niestety nie jest ujednolicony, co skutkuje wieloma rozwiązaniami funkcjonującymi jednocześnie. W tym artykule omówimy rodzaje wtyczek, które znajdziecie na pokładzie samochodów.

Filip Żyro
Filip Żyro17 kwi 2023, 07:12
Złącze CCS Type 1 Combo

Na początku jednak dwa zdania wyjaśnienia. Na początku elektrycznej motoryzacji standardem ładowania był prąd przemienny (AC), do którego dostęp ma każde gospodarstwo domowe. Takie rozwiązanie wmusiło na producentach samochodów elektrycznych stosowanie w autach wewnętrznych transformatorów, które przetwarzały zmienny na prąd stały (DC).

Rodzaje złącz ładowania samochodów elektrycznych
Rodzaje złącz ładowania samochodów elektrycznych

Złącza prądu zmiennego

Ładując samochód elektryczny w domowych warunkach, korzystamy z prądu zmiennego. Przyspieszyć czas ładowania pozwala wallbox, który pozwala podnieść finalną moc ładowania.

Wtyczka Type 1 (J1772)

Type 1 plug
Type 1 plug

Umożliwia ładowanie samochodów elektrycznych prądem zmiennym jednofazowym lub trójfazowym, nie większym niż 16 A i napięciem nie większym niż 250 V przy prądzie jednofazowym oraz 480 V przy prądzie siłowym.

Stosowana głównie w Ameryce Północnej oraz niektórych krajach azjatyckich. Stosowana w pojazdach elektrycznych pierwszej generacji.

Przykładami samochodów wyposażonych w takie złącze są starsze jednostki, takie jak Nissan LEAF (model do 2022 r.), Peugeot iOn, Citroen C-Zero, Mitsubishi i-MiEV, Kia Soul EV, Opel Ampera.

Wtyczka Type 2 (Mennekes)

Type 2 plug
Type 2 plug

Obecnie to najpopularniejsza wtyczka używana w Europie, która charakteryzuje się wytrzymałą i bezpieczną konstrukcją. Wtyczka Typu 2 umożliwia ładowanie samochodów elektrycznych prądem trójfazowym z napięciem do 480 V i natężeniem 32 A, co sprawia, że jest znacznie bardziej wydajna niż Type 1. Opracowana przez niemiecką firmę Mennekes.

Złącze Type 2 posiada zatrzask i kolumny ładującej (EVSE), co podnosi bezpieczeństwo ładowania. Kabla nie można odłączyć podczas ładowania.

Złącze Type 2 jest kompatybilne z gniazdkiem CCS Combo 2 (służącym do ładowania prądem stałym). Podłączając kabel Type 2 do górnej części wtyczki CCS, możemy ładować pojazd prądem zmiennym (AC).

Z ładowania prądem trójfazowym skorzystają tylko samochody, które producent wyposażył w odpowiednią technologię.

Złącze Mennekens powszechnie stosowane jest przez europejskich producentów takich jak: Audi, BMW, Renault, Volkswagen, Volvo.

Złącza prądu stałego

Ładowanie prądem stałym wymaga podłączenia do sieci wysokiego napięcia. Z superszybkiego prądu stałego można korzystać w ramach publicznych stacji ładowania, których z każdym rokiem przybywa w Polsce.

Wtyczka CCS 1 i CCS 2 (Combined Charging System, Type 1 Combo, Type 2 Combo) 

Złącze CCS Type 1 Combo
Złącze CCS Type 1 Combo

CCS (inaczej Kombinowany System Ładowania), to wtyczka, która łączy funkcje złącz Typu 1 lub Typu 2 z dodatkowymi stykami do szybkiego ładowania DC. CCS umożliwia odbiór zarówno prądu stałego, jak i zmiennego za pośrednictwem jednego gniazda w samochodzie. Gniazdo CCS jest kompatybilne zarówno z ładowaniem AC, jak i DC, co czyni ją niezwykle uniwersalną.

W tym wypadku kabel ładowarki będzie uniwersalny, a różnica będzie widoczna tylko w gnieździe ładowania w Twoim samochodzie.

Standard CCS jest przyszłością motoryzacji na prąd, ponieważ umożliwiają uzyskanie wysokiej mocy ładowania nawet do 350 kW. Oczywiście w parze z taką mocą musi iść samochód, który taką moc może odebrać. Niemal wszystkie samochody produkowane w 2023 r. wyposażone są w gniazdo CCS, które pozwala naładować przeciętną baterię (55 kW) do pełna w 25 min.

Złącze CCS znajdziesz w samochodach Mercedesa EQC, EQS, EQE, serii BMW iX, serii Audi e-tron, Volkswagena.

Wtyczka CHAdeMO

CHAdeMO Plug
CHAdeMO Plug

Rodzaj wtyczki opatentowanej i stosowanej w Japonii. Standard pozwala na szybkie ładowanie samochodu elektrycznego prądem stałym o mocy do 50 kW. W Europie ten standard powoli jest wypierany przez złącz CCS, przez co kierowcy samochodów z tym gniazdem, mogą mieć problem z naładowaniem auta na publicznych stacjach.

Stosowana głównie w samochodach Nissan i Mitsubishi, KIA, ale nie tylko, ponieważ możemy spotkać ją w europejskim Citroenie Berlingo.

Wtyczka Supercharger

Supercharger plug
Supercharger plug

Rodzaj gniazda stosowany w amerykańskich wersjach samochodów Elona Muska. W Europie Tesle mają zwyczajnie gniazdo Type 2. Tesla swoją pozycję rynkową zdobyła, budując własne ładowarki Supercharger na terenie USA. Gniazda, które są stosowane w samochodach Elona Muska, noszą tę samą nazwę.

Po zastosowaniu odpowiedniej przejściówki możliwe jest korzystanie ze złącza Typu 2 lub CHAdeMO. Może to jednak obniżyć maksymalną moc, z jaką będzie ładowała Tesla.

Złącze GB/T (20234)

GBT Plug
GBT Plug

Standard ładowaniaGB/T dotyczących szybkiego ładowania AC i DC pojazdów elektrycznych stosowanych w Chinach. Standardy zostały zweryfikowane i zaktualizowane ostatnio w 2015 roku przez Standardization Administration of China.

Ładowarki GB/TT EV są kompatybilne ze wszystkimi pojazdami elektrycznymi, które wykorzystują standardowy port ładowania Type 1 czy Type 2. Jednak pojazdy elektryczne będą wymagać użycia adaptera.

Złącze występuje w samochodach produkowanych w Chnach.

Rodzaje punktów ładowania

Ładowarki domowe i wallboxy

Ładowarki domowe umożliwiają ładowanie samochodu prądem z sieci. Auto można ładować za pomocą zwykłego kabla podłączonego do gniazdka. Jest to najwolniejszy sposób ładowania samochodu elektrycznego, który może trwać ponad 20 godzin.

Posiadacze elektryków chętnie instalują wallboxy, które pozwalają podnieść moc ładowania auta (nawet do 22 kW w przypadku prądu trójfazowego). Wallboxy, nie tylko pozwalają skrócić czas ładowania, ale również ułatwiają proces dzięki dedykowanym aplikacjom. Z poziomu smartfona można na przykład ustawić ładowanie samochodu w nocy w ramach tańszej taryfy.

Sprawdź ile kosztuje przejechanie 100 km elektrykiem.

Ładowarki publiczne (AC)

Ładowarki są dostępne w miejscach publicznych takich jak centra handlowe, parkingi, hotele czy stacje benzynowe umożliwiają ładowanie prądem zmiennym. W ramach publicznych stacji ładowania możemy liczyć na moc w okolicach 22 kW. Jest to najtańszy sposób ładowania, który wiąże się z dłuższym czasem oczekiwania.

Szybkie ładowarki (DC)

Publicznie szybkie ładowarki DC udostępniane są przez lokalnych operatorów, takich jak Greenway, Inocity czy Orlen, gdzie za pieniądze możesz skorzystać z szybkiego ładowania prądem stałym. Są szczególnie przydatne w przypadku długodystansowych podróży, ponieważ umożliwiają naładowanie baterii do 80% pojemności w zaledwie 20-30 minut.

Szybkie ładowarki są droższe od ładowania prądem zmiennym. Dla przykładu ładowanie prądem zmiennym o mocy 22 kW w ramach Orlen Charge kosztuje 1,89 zł, a ładowanie DC o mocy 125 kW już 3,17, czyli ponad 70% drożej.

Ultraszybkie ładowarki (DC)

To najnowsza generacja ładowarek, oferujących jeszcze większą moc i efektywność. Ultra-szybkie ładowarki pozwalają na naładowanie baterii samochodów elektrycznych do 80% pojemności w zaledwie 10-15 minut, co sprawia, że są one wyjątkowo korzystne dla kierowców, którzy potrzebują szybko uzupełnić energię. W miarę jak rośnie liczba samochodów elektrycznych, można oczekiwać, że ultraszybkie ładowarki staną się coraz bardziej powszechne.

W Europie Zachodniej powstają ładowarki DC umożliwiające ładowanie auta z mocą do 350 kW.

Podsumowanie

Najpopularniejsze wtyczki stosowane w autach elektrycznych w Europie, wedle zastosowania to:

  • Type 2

  • Type 1

  • CCS

  • Supercharger

  • CHAdeMO

  • GB/T

Główne rodzaje punktów ładowania dla samochodów elektrycznych

  • Ładowarki domowe (AC)

  • Ładowarki publiczne (AC)

  • Publiczne szybkie ładowarki (DC)

  • Publiczne ultra-szybkie ładowarki (DC) o mocy powyżej 150 kW

Czas Ładowania w domowych warunkach skrócić może zainstalowanie wallboxa.

FAQ

Czym różnią się ładowarki domowe od ładowarek publicznych?

Ładowarki domowe są urządzeniami, które oferują niskie napięcie i małe natężenie prądu, co przekłada się na dłuższy czas ładowania. Ładowarki publiczne są dostępne w miejscach publicznych i oferują większą moc, co skraca czas ładowania w porównaniu z ładowarkami domowymi, jednak ładowanie na nich kosztuje.

Czy mogę użyć dowolnej wtyczki do ładowania mojego samochodu elektrycznego?

Nie, ważne jest, aby sprawdzić, jaka wtyczka jest odpowiednia dla Twojego modelu samochodu elektrycznego i jego gniazda. W zależności od regionu i producenta samochodu może być wymagana inna wtyczka. Na szczęście w wielu wypadkach wystarczy odpowiedni adapter dostosowany do gniazda Twojego auta.

Czy każdy samochód można ładować maksymalną mocą ładowarki?

Nie. Oprócz mocy ładowania dostarczanej przez ładowarkę, ważna jest również architektura pojazdu. Różne modele samochodów, mają inne ograniczenia maksymalnej mocy ładowania.

Czy ładowanie na stacjach Supercharger kosztuje?

Tak. Tylko nieliczne modele wyprodukowane przed 2017 r. mogą ładować się w ramach stacji Supercharger za darmo. Klienci, którzy kupili samochody wyprodukowane po 2017 r., mogą skorzystać z preferencyjnej stawki ładowania.